Çocukluk çağında görülen kanser vakalarının neredeyse yarısını lösemi oluşturuyor ve bu hastalık en sık rastlanan çocukluk çağı kanseri olarak ilk sırada yer alıyor. Lösemi, hücre türüne göre Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL) ve Akut Myeloblastik Lösemi (AML) olmak üzere iki ana gruba ayrılıyor. Bunun yanı sıra, farklı alt türleri de bulunuyor. Türkiye’de her yıl yaklaşık 1500 çocuğa lösemi teşhisi konuluyor ve erken teşhis ile tedaviye başlanması büyük önem taşıyor.
Lösemi, kan hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla ortaya çıkan bir tür kan kanseridir. Kemik iliğinde bulunan akyuvarların (beyaz kan hücreleri) anormal şekilde üretimi, bağışıklık sistemini zayıflatarak vücudu enfeksiyonlara karşı savunmasız hale getirir. Lösemi, akut ve kronik olmak üzere iki ana gruba ayrılır:
Löseminin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörler, radyasyon, kimyasal maddeler (benzen, böcek ilaçları vb.), bazı kalıtsal hastalıklar ve viral enfeksiyonlar hastalığın ortaya çıkmasında etkili olabiliyor. Çocukluk çağında lösemi en sık 2-5 yaş aralığında görülürken, 1 yaş altı ve 10 yaş üzerindeki vakalar tedaviye daha dirençli olabilir.
Lösemi, diğer kanser türleri gibi evrelerine göre sınıflandırılmaz. Bunun yerine, hastalığın akut ya da kronik olup olmadığı ve kemik iliği, kan ya da diğer organlara yayılım durumu dikkate alınarak değerlendirilir.
Lösemi belirtileri, diğer kemik iliği hastalıklarıyla benzerlik gösterebilir. En yaygın semptomlar şunlardır:
✅ Ciltte solgunluk, halsizlik ve çabuk yorulma (kansızlık nedeniyle)
✅ Nefes darlığı
✅ Enfeksiyonlara karşı dirençsizlik
✅ Burun, diş eti ve cilt altı kanamaları
✅ Vücutta morluklar ve döküntüler
✅ İştahsızlık ve kilo kaybı
✅ Gece terlemeleri ve uzun süreli ateş
✅ Kemik ve kas ağrıları
✅ Lenf bezlerinde şişlik
✅ Karın bölgesinde ve diş etlerinde şişlik
Çocukluk çağında görülen lösemiler, tüm çocukluk çağı kanserlerinin yaklaşık %30’unu oluşturur. Özellikle 2-5 yaş ve 5-10 yaş arasındaki çocuklarda daha sık görülür. Yenidoğan bebekler, anne sütünden aldıkları bağışıklık sayesinde ilk aylarda korunabilirken, 2 yaş itibarıyla kendi bağışıklık sistemlerini geliştirmeye başlarlar. D vitamini eksikliği ve raşitizm gibi hastalıkların lösemi riskini artırabileceği de belirtilmektedir.
Çocuklarda yaygın olarak gözlenen lösemi belirtileri:
✅ Ciltte solgunluk
✅ İştahsızlık ve kilo kaybı
✅ Sürekli enfeksiyon ve ateş
✅ Vücutta morluklar veya şişlikler
✅ Karın bölgesinde büyüme
✅ Kas ve kemik ağrıları
Löseminin erken teşhisi ve doğru tedavi planlaması, hastalığın seyrini önemli ölçüde etkileyebilir. Eğer çocuğunuzda bu belirtilerden bazıları varsa, bir uzman doktora danışmanız büyük önem taşır.
Kaynak: BSHA
