Obezite tedavisinde cerrahi müdahaleler kadar medikal tedavilerin de etkili olduğu, ancak her yöntemin kendine özgü risk ve yan etkilerinin bulunduğu uzmanlar tarafından vurgulanıyor.
Obezitenin yaygınlığı ve tedavi seçenekleri:
Türkiye’de obezite görülme oranı %30’lara ulaşmış durumda. Yüksek kalorili işlenmiş gıda tüketimi, hareketsiz yaşam, stres ve genetik faktörler obezitenin artışında önemli rol oynuyor. Obezitenin sağlık harcamalarına olan etkisi ise oldukça büyük.
Medikal tedaviler cerrahi müdahaleye yaklaşan kilo kaybı sağlıyor:
GLP-1 reseptör agonistleri (örneğin semaglutid, liraglutid) kilo kaybını %7-17 arasında artırıyor ve kardiyovasküler sağlığa da olumlu etki yapıyor. Dual agonistler (tirzepatid gibi) %20’ye varan kilo kaybı sağlarken, geliştirilen triple agonist ilaçlar ise %24’e kadar kilo kaybı vaat ediyor. Bu ilaçlar, iştah baskılama, mide boşalmasını geciktirme ve insülin salgısını artırma mekanizmalarıyla etkili oluyor.
Yan etkiler ve kullanım kısıtlamaları:
GLP-1 agonistleri; gebelik, pankreatit, medüller tiroid kanseri öyküsü, safra taşı ve ağır böbrek yetmezliği olanlarda kullanılmamalı.
Diyabet hastalarında göz problemleri riskine karşı dikkatli kullanılmalı.
Yaygın yan etkiler arasında bulantı, kusma ve karın ağrısı bulunuyor; nadir fakat ciddi komplikasyonlar (optik nöropati gibi) de görülebiliyor.
Uzman görüşü:
Liv Hospital Vadistanbul Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Berçem Ayçiçek, tedavi sürecinin mutlaka uzman hekim gözetiminde sürdürülmesi gerektiğini vurguluyor. Çünkü hem medikal tedavi hem de cerrahi müdahaleler sonrası mikronütrient eksiklikleri, kas kaybı, psikolojik sorunlar ve kırık riski gibi komplikasyonlar ortaya çıkabiliyor.
Önleme önem taşıyor:
Obezitenin tedavisi kadar önlenmesi de büyük önem taşıyor. Erken yaşta sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite teşviki, toplumda farkındalık artırma, sağlıklı gıdalara erişim ve uygun şehir planlamaları gibi stratejilerle obezitenin yükü azaltılabilir.
Özet:
Obezite cerrahi ameliyatları kilo kaybı sağlasa da metabolik riskler taşıyor.
Yeni medikal tedaviler cerrahiye yakın kilo kaybı sağlıyor, ancak yan etkiler nedeniyle uzman kontrolü şart.
Tedavide güvenlik ve etkinlik arasında denge önemlidir.
Obezitenin önlenmesi, tedaviden daha avantajlı ve sürdürülebilir bir stratejidir.
Kaynak: BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı
