Kadınlarda Ön Çapraz Bağ Kopma Riski 4 Kat Daha Fazla: Uzmanlardan Önemli Tavsiyeler
Ön çapraz bağ kopması, özellikle spor yapanlar arasında yaygın olan ciddi bir diz yaralanmasıdır. Anadolu Sağlık Merkezi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Davud Yasmin, bu rahatsızlığın en çok yirmili ve otuzlu yaşlarda görüldüğünü belirtirken, kadın sporcularda erkeklere kıyasla 4 ila 8 kat daha fazla risk bulunduğunu vurguluyor. Dizde bulunan dört ana bağdan biri olan ön çapraz bağ, dizin dönme hareketleri sırasında stabilitesini sağlar. Bu bağların aşırı gerilme sonucu kopması ise özellikle futbol gibi temaslı sporlarda meydana geliyor.
Ani ve kontrolsüz hareketler ön çapraz bağ yaralanmalarında sıkça rol oynar. Op. Dr. Yasmin, koşarken ani yavaşlama, ani dönme hareketleri, sıçrama sonrası dize aşırı yük binmesi, trafik kazaları ya da yüksekten düşme gibi durumların bu yaralanmaya neden olabileceğini ifade ediyor.
Dizde ani şişlik, ağrı, hareket kısıtlılığı, yürürken zorlanma ve diz içinden gelen sesler önemli belirtiler arasında yer alıyor. Tanı için fizik muayene büyük önem taşıyor; bazı özel testlerle bağ yırtığı tespit edilirken, gerekli durumlarda görüntüleme yöntemlerine başvuruluyor.
Tedavi seçimi, hastanın yaşına ve aktivite düzeyine göre değişiyor. Genç ve aktif bireylerde cerrahi müdahale genellikle tercih edilirken, ileri yaştaki ve düşük aktivite seviyesine sahip hastalarda cerrahi gerekli olmayabilir. Çocuklarda ise gelişen teknoloji sayesinde özel cerrahi yöntemlerle bağ onarımı mümkün oluyor.
Bağların tam olarak iyileşmesi ve spora dönüş süreci yaklaşık 6 ayı bulabilir. Cerrahi sonrası erken dönemde fizik tedavi çok önemli bir rol oynuyor. Op. Dr. Yasmin, koltuk değneği kullanımı, buz uygulaması ve bacağın yukarı kaldırılmasının iyileşmeyi desteklediğini belirtiyor.
Ön çapraz bağ yaralanması geçiren bireylerde yeniden yaralanma riski bulunuyor. Bu nedenle kas kuvvetlendirme egzersizleri, ısınma ve esneme hareketlerinin düzenli yapılması ile düşme tekniklerinin geliştirilmesi tekrarlayan yaralanmaların önüne geçilmesinde etkili oluyor.
Kaynakça:
BSHA (Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
